• Home
• Canon Text
• Romanized
• śāstrapiṭaka
• kāvya
• Paścāttāpaḥ

Paścāttāpaḥ

Technical Details

Paścattāpaḥ

bhavan dharmaratna mitracarya|

lakṣmīr nirāmayo dīrgham āyuś ca bhavate bhavet|
ratnatrayānubhāvena śāsanasyābhivṛddhaye||1||

yāce bhavantaṁ prastāvaṁ piśitāsthimaye mama|
śarīre viśadīkartuṁ daurbalyaṁ jarayā kṛtam||2||

bhojaṁ bhojaṁ piśitaṁ me pāyyaṁ pāyyaṁ ca śoṇitam|
neyaṁ neyaṁ kṛśatvaṁ māṁ śiśleṣa yakṣiṇī jarā||3||

indriyāṇāṁ balaṁ nāsti mama kutra gatā smṛtiḥ|
vātāhatakadalīva vapuḥ samprati vepate|| 4||

(1)

muhur muhur vepamāno namrapṛṣṭhaśirodharaḥ|
daṇḍapāṇir vārddhako 'yaṁ praskhalan nityam ācaret||5||

asahyapīḍanaṁ hastapādeṣu varīvṛtyate|
vāriṇi budbudānīva syandante svedavipruṣaḥ||6||

yathendukāntiḥ kṛṣṇe dṛṣṭiśaktir anukramam|
kṣayaty upacakṣuṣāpi nāsti kiṁ cit prayojanam||7||

śāśvasyate yathā bhastrā niṣṭhīvati kṣaṇaṁ kṣaṇam|
jalotkṣipto yathā mīnaḥ pāṇir bhūyaḥ pravepate||8||

aho yauvanalakṣmīr māṁ kadā cit punar eti na|
mukharaṅge 'dhunā vāṇī na nṛtyati yathepsitam||9||

(2)

gatā matiḥ cyutā śaktir āyur yāti dinaṁ prati|
mṛtyur āsyaṁ hi vyādāya sammukhe mama tiṣṭhati|| 10||

lekhanī lekhanāgāre viśrāntā phalakopari|
viprahīṇā kāvyacintā rekheva rekhitā jale||11||

aśrāntaṁ paṭhitā granthāḥ śerate pustakālaye|
parāmṛśanti tān adya kṛmayo mūṣikā api|| 12||

sarve kṣayāntāḥ saṁsāre naivātmāpi bhavatraye|
munipradiṣṭakaivalyam akṣayaṁ hi kadā cana|| 13||

(3)

paścāttāpo varīvartti smarato yauvanasya me|
śośucyate hanta - yathā bhagnapucchajaradgavaḥ|| 14||

ā janmano 'śitisaptavarṣiko jarayā hataḥ|
itaḥ paraṁ kathaṁ kuryāt padyabandhaṁ rasātmakam||15||

(4)