Pūrvāparakoṭiparīkṣā ekādaśamaṃ prakaraṇam
Technical Details
11
pūrvāparakoṭiparīkṣā ekādaśamaṃ prakaraṇam|
pūrvā prajñāyate koṭirnetyuvāca mahāmuniḥ|
saṃsāro'navarāgro hi nāsyādirnāpi paścimam||1||
naivāgraṃ nāvaraṃ yasya tasya madhyaṃ kuto bhavet|
tasmānnātropapadyante pūrvāparasahakramāḥ||2||
pūrvaṃ jātiryadi bhavejjarāmaraṇamuttaram|
nirjarāmaraṇā jātirbhavejjāyeta cāmṛtaḥ||3||
paścājjātiryadi bhavejjarāmaraṇamāditaḥ|
ahetukamajātasya syājjarāmaraṇaṃ katham||4||
na jarāmaraṇenaiva jātiśca saha yujyate|
mriyeta jāyamānaśca syāccāhetukatobhayoḥ||5||
yatra na prabhavantyete pūrvāparasahakramāḥ|
prapañcayanti tāṃ jātiṃ tajjarāmaraṇaṃ ca kim||6||
kāryaṃ ca kāraṇaṃ caiva lakṣyaṃ lakṣaṇameva ca|
vedanā vedakaścaiva santyarthā ye ca kecana||7||
pūrvā na vidyate koṭiḥ saṃsārasya na kevalam|
sarveṣāmapi bhāvānāṃ pūrvā koṭirna vidyate||8||